“Sqeeeeeze the lemon!”

(Oke dit verhaal komt een beetje als mosterd na de maaltijd maar ik heb deze onlangs afgeschreven en wil hem toch graag delen. Al is het alleen al voor mijn herinnering! Het afsluitende verhaal volgt een deze dagen!)

Op maandag 10 april zette ik voet op Surinaamse bodem, het was er warm, klam en aanvankelijk maakte de nederlandse reclameborden het enige verschil met Afrika. Ik had Malawi, Johannesburg, Mozambique, Nepal, China, Monglië, en Rusland al in mijn rugzak zitten…. Maar er was altijd ruimte voor meer!

Ik was enorm nieuwsgierig naar de Surinaamse mensen, het land, de cultuur en hoe ik het daar zou gaan hebben. Toen nog onwetend, en niet wetende dat ik 3 maanden later dat vliegtuig in zou gaan met tranen in mijn ogen… met weemoed liep ik op 29 juni op die grote blauwe KLM vogel af. Ik wilde niet….. het voelde alsnog ik zojuist een boek dicht ging slaan, de laatste bladzijde was geschreven, het laatste woord stond op papier, het verhaal was af. Ik liet een wereld achter die mij zo eigen geworden was, met mensen die ik nooit meer ga vergeten. Ik draaide mij nog eenmaal om, doei Suriname…. Doei lieve mensen… mooie mensen… doei heerlijke feestjes, jungle, salsa en eten. Doei Diakonessenhuis, het was mij een waar genoegen jullie te hebben mogen leren kennen. Wie weet tot ooit…. 😉

Ik vloog weg met een rijkdom aan nieuwe kennis, kunde en geweldig briljante herinneringen! Ik zie mezelf nog steeds met mijn koffer de eerste keer de zusterflat in lopen. Een flat welke meer overheen kwam met een studentenhuis maar ook een tweede huis werd doordat ik daar onder andere Marlies leerde kennen. De Nederlandse oncologie verpleegkundige. We werden twee handen op 1 buik, maar dat kon ook niet anders! Zelfde leeftijd, beroep, beide single en een liefhebber van wijn! Zij vertrok twee weken na mij naar Aruba om daar 4 maanden te gaan werken. Super tof!

Die drie maanden in Suriname zijn voorbij gevlogen, werkelijk waar absurd. En het was wederom geweldig, wat ben ik toch een bofkont met dit reis-CV! In die drie maanden heb ik ongelofelijk leuke mooie nieuwe vriendschappen mogen sluiten, heb ik prachtige natuur gezien, heerlijk gegeten, veel gesport, gruwelijk veel salsa gedanst…. “ Squeeze the lemon” was de veel gehoorde kreet tijdens de lessen wanneer we de vrouwelijk moves moesten aanscherpen. Ik geloof dat ik een volle kan citroen-sap had aan het einde van deze 3 maanden… 😉

Ik had bijzondere gesprekken, bijzondere ontmoetingen en vooral keihard gewerkt als verpleegkundige. Waar ik in Nederland met de introductie Zuster Cecile veelal het ijs wist te breken, was het hier al voor mijn komst een vanzelfsprekende kreet.

“ Ja dokter, nee dokter en Zuster ik moet plassen”. Een afdeling met in het totaal 32 bedden waarvan ik er vaak 16 had, yep 16…. In mijn zak van mijn plakkerige uniform een papiertje met notities van alle patiënten die werden overgedragen tijdens de mondelinge ochtend overdracht. Niet te doen…. Een ziekenhuis met een portier die het altijd geduldige bezoek zittende op het wachtbankje pas binnen liet wanneer de klok het bezoekuur aantikte, en de koeienbel die dan weer door de gangen galmde wanneer dit uur dan weer voorbij was. Had je een eerste klas verzekering dan mocht je er overigens nog een uurtje aan vast plakken. Er waren po’s die ik met een afwasborstel moest schoon maken en een slapende puppy in een doosje in deze vuile dienst die ik vooral moest negeren.  

Collega Zusters met witte kniekousen die liedjes zongen uit de bijbel gevolgd door een gebed. Een patiënt in een overduidelijke tijgerprint bh die meer onder de tieten dan erom heen zaten of juist een patiënt uit het binnenland met bijna niks aan. Vele spraken Nederlands, sommige alleen de lokale taal maar allen waren altijd even stil zodra de dokter aan bed stond. Pillen werden zonder vragen ingenomen, geen vraag werd gesteld door de lokale boosdoener: Hiërarchie. Zelf probeerde ik juist meer bewustzijn bij de patient te creeeren, en deed ik hard mijn best om mijn patient te leren kennen. A hell of a job met 16 patienten…

Bezoek en partners behangen in goud, heerlijke leggngs waar het CWZ niet aan kan tippen of met een kam in zijn kroeshaar maar altijd even vriendelijk. Zelfs wanneer je kont in het niet viel in verhouding met die van mijn collega’s! Ja het is de Surinaamse gezelligheid die ik zeker ga missen!  Hetgeen wat ik niet zal missen? Het papieren dossier…!!! Het ziekenhuis deed mijn moeder, toen ze mij kwam opzoeken, aan de jaren 60 denken. Mij bracht het papierwerk mij weer terug naar de eerste jaren als verpleegkundige, toen ik nog met een rode pen aan bed controles stond in te voeren en cardexen moest laten ondertekenen door de arts. Voor alles was weer een nieuw briefje wat vooral in het begin het er niet gemakkelijker op werd, zeker niet wanneer er maar weinig steun van collega’s kwam. Ik heb lang in het Radboud geroepen dat ik liever een Epi (knip) had dan Epic ( elektronisch patientendossier) maar daar ben ik op terug gekomen!!

Hoe zwaar het dus ook  was in het begin staat lijnrecht tegenover mijn tranen die opwellen in mijn ogen bij het uitschrijven van dit verhaal. Het was pittig, absoluut.....de drie meeste vermoeiende maanden van dit hele jaar maar zo leerzaam, bijzonder en vooral mooi. Al die diensten van 06:45-15:00 vastgeplakt in mijn witte uniform door de hitte, al die sportlessen, al die zwembaddagen, taxi ritjes, praatjes met de taxiCharmeurs, feestjes, salsalessen, kopjes koffie op het balkon met Marlies, nachten op mijn doorgezakte matras onder mijn klamboe, of pis sessies op de emmer omdat mijn buurvrouw de badkamerdeur s'nachts weer eens op slot had gedaan... Onbetaalbaar 😉

Al die keren onder mijn welkome koude douche... wijntjes met brie met Marlies, Dieuwertje, Ilva, Caro, Michelle, Puck, prachtige zon-opkomsten en ondergangen. Schildpadden, aapjes, hagedissen, kakkerlakken. 

Ik ben trots op mijzelf, heel trots want ik heb het geflikt. Ik was op eigen houtje opnieuw naar een buitenlands ziekenhuis afgereisd om daar te werken. Een onderneming die altijd veel energie kost, tijd kost. Nieuwe mensen, nieuwe werkstijl, mentaliteit, protocollen, patiënten, veel investeren en heel veel geven om 'binnen te komen' in een wereld waar de mentaliteit anders is en temperatuur veelal een stuk hoger! Of hoger aanvoelde door de pittige mentaliteit, ik heb mijn rug de eerste weken behoorlijk recht moeten houden. De Surinaamse collega zit duidelijk niet altijd op je te wachten!

Maar ik heb vooral mooie dingen kunnen doen nadat men eindelijk inzag dat ik in vrede kwam en ik best oke was… Haha! Ja nu lach ik erom maar de eerste weken waren niet gemakkelijk! Toen ik destijds contact opname met de zorgmanager was de vraag aan mij of ik wilde helpen een OHC op te richten, een Obstetrische High Care voor de zieke zwangere. Ik heb in het Radboud 10 jaar op een OHC gewerkt, maar in het Diakonessen belanden deze complexe patiënten op de IC omdat men niet de capaciteit, kennis en benodigdheden hiervoor op de verpleegafdeling heeft. Super leuke uitdaging! En samen met Nishita, een Nederlandse net afgestudeerde arts heb ik heel wat op poten gezet.

Zo heb ik protocollen opgesteld, noodkoffertjes, info-mappen, overleg gehad met het hoofd van de IC en gynaecologen waarin ik ook de tegenwerkende  hiërarchie bespreekbaar gemaakt heb. Ik heb de verpleegkundige 3 ochtenden middels een powerpoint presentatie ingelicht, voorgelicht en voorbereid op de komst van deze OHC. Want wat betekende dit nu voor jou en voor jullie als team? Ineens IC zorg gaan verlenen op een verpleegafdeling vraagt namelijk veel van een afdeling. Het werd een presentatie met een applaus op het eind, zo leuk! En het bracht leuke discussies op gang, hele goede! Want ik zag de knelpunten, hun knelpunten, maar bovenal, ik durfde deze bespreekbaar te maken… en naar hogere rangen door te schuiven😉

De veiligheid van mijn verpleegkundige collega’s was mijn prioriteit en daarom ben ik ook in mijn laatste week het kantoor van de directeur binnen gelopen. Yoehoe! Een gezellige en vriendelijke Nederlandse man die al 8 jaar in Suriname woont en sinds januari in het Diakonessen werkt. Hij stond heel erg open voor mijn ideeën, aanbevelingen en opmerkingen. Waaronder: willen jullie een OHC? Neem dan meer personeel aan, want 1 verpleegkundige in de nacht op 32 patiënten….. Dat kan natuurlijk NIET! En het heeft gewerkt…. 😉 Eerder mailde hij mij dat ze er daadwerkelijk mee bezig zijn!

Een andere aanbeveling; geef meer scholing! Want je moet je verpleegkundigen meer inzicht geven in ziektebeelden en medicatie, zeker met een OHC op komst. En deze kennis zal de eeuwige hiërarchie ook doen verminderen. Een verpleegkundige met meer kennis, staat nu eenmaal veel sterker in haar klompen en zal de kloof tussen arts en verpleegkundige verkleinen.

Op mijn laatste dag gaf ik dan ook opnieuw een klinische les over Pre eclampsie, HELLP en medicatie. Voor mij ook weer heel leerzaam want veel kennis was naar de achtergrond gezakt en ik wilde alles tot in het naatje weten. Oftewel een win win situatie, en ik vond het zo tof om te doen! Het heeft mij aan het nadenken gezet, ik zou inderdaad meer les moeten gaan geven…. 😉Daarnaast had ik op mijn laatste dag een eind evaluatie met de zorgmanager en hoofdverpleegkundigen aan wie ik mijn aanbevelingen overdroeg. Aanbevelingen zoals: andere werkindeling, inzet van het personeel, medicatie, pijnscores, kolfbeleid en zoveel meer! Uren heb ik achter de laptop gezeten in mijn studentenkamertje bij de ventilator en wintersokken aan om muggenbeten te voorkomen….om de benodigde documenten voor het opzetten van een OHC te maken. En daarmee heb ik wel een goede bodem kunnen leggen! Ik had graag nog wat meer les gegeven, maar ik moest die dag op 28 juni mijn Zusterflat uit. Voor 1 nachtje, mijn laatste nachtje, hadden Marlies en ik geboekt bij Torarica! Wat een luxe! Heerlijk!

De volgende dag vloog ik terug naar Nederland omdat 1 van mijn beste vriendinnetjes ging trouwen, een prachtige dag! En enkele dagen later maakt ik mij wederom klaar voor het laatste deel van dit jaar: op naar midden en zuid Amerika voor 3,5 maand! De kers op de taart!

En dit verhaal volgt! :)