"Tongzoenen en Chickentonight!"

14 februari 2017 - Kathmandu, Nepal

Lieve allemaal!

Het zit er gewoon alweer op! Mijn maandje baren tussen de kakkerlakken in Nepal is afgerond, en ik kijk terug op een meer dan geweldige maand! 

Een maand waarin ik vele barende en hun partner ondersteunt en bijgestaan heb, zo'n 40 kinderen geboren zag worden, een geslaagde suprapubische impressie uitvoerde, het leven in een 29 weken prematuur geblazen heb, curry als lunch had, vele tieten heb gemolken ter bevordering van de melkproductie en kennis heb mogen overdragen aan mijn Nepalese collega's. Hoe geweldig is dit?!

Met tranen liep ik dan ook vrijdag, zo moe, zo voldaan en zo trots op mezelf het ziekenhuis uit. Al die weken heb ik mezelf elke ochtend, en na een lange dag werken, in een lokaal busje gepropt. Veelal balancerend op 1 been of half op schoot bij iemand reisde ik door het chaotische Kathmandu in de uitlaatgassen naar mijn "werk". Het waren intensieve dagen waarin ik in het begin veel heb moeten investeren om het vertrouwen te winnen bij mijn collega's. Maar zoals altijd wordt hard werken beloond, en gingen er uiteindelijk deurtjes open! Ik mocht steeds meer zelf doen, liep vrij rond, had interessante gesprekken, leerde beter mikken boven een Squad wc, keek niet meer op van een hond of kakkerlak, werd een docent voor de student en werkte mezelf op tot het niveau dat zelfs de dokter enthousiast naar me stond te zwaaien aan het einde van de gang!

Ik werd binnen gelaten in de wereld van de Nepalese gezondheidszorg die zowel tenenkrommend als leerzaam was. Wat heb ik veel gezien en gedaan maar heb bovenal op microniveau verschil kunnen maken. Mijn inzet begon echt zijn vruchten af te werpen, want zo zag ik na al die dagen van aanhoudend het goede voorbeeld geven, het huid op huid contact overgenomen worden door de studenten. Waardoor het aanleggen binnen het uur, veelal ook gerealiseerd werd! Voor vele klinkt dit misschien niet heel bijzonder, maar vele onderzoeken wijzen uit hoe belangrijk dat eerste uur is en hoe waardevol dit contact tussen moeder en kind is. Het stabiliseert de vitale functies van het kind, bevorderd de melkproductie, de band tussen moeder en kind, en zelfs de ontwikkeling van de hersenen! Van het kind dan, moeders persen er juist altijd een paar hersencellen uit... ;) Oftewel een kleine moeite voor een groot verschil! 

Maar ook door veel het gesprek met de studenten aan te gaan over waarom ze soms iets deden, en ze actief na te laten denken over hun handelen en rol als verpleegkundige, denk ik wat bereikt te hebben. Want ze luisterde, ik had vaak klasjes voor me zitten, heel leuk! Ik ben dan ook heel wat Nepalese vrienden rijker op Facebook….

Helaas wordt namelijk vooral de order van de dokter uitgevoerd zonder de 'waarom' vraag te stellen, dat is niet de gewoonte, zeker niet in een land waar hiërarchie veel voelbaar is. Maar waarom leggen we bijvoorbeeld een zwangere liever op haar linkerzijde? Deze gewoonte is niet snel, of in een maand uit een systeem te krijgen, maar je moet ergens beginnen. En heel eerlijk vind ik het jammer hier niet meer in te hebben kunnen investeren, want er kon nog zoveel meer bereikt worden en ik vond het zo leuk om te doen! Misschien toch een docentenopleiding doen...? Of gewoon een keertje terug gaan… ;)

Oftewel, ik heb het onwijs gaaf gehad!!! En heb intens genoten van de weekenden waar ik met nieuwe vrienden gezellig gegeten, gezopen, gelachen en gedanst heb! Iedere keer weer in een nieuw hotel en restaurantje, 4 weekenden achter elkaar!! Ik ben kapot joh! Haha! Maar mede door die jeugd om mij heen voelde ik mij soms weer 20 jaar en had ik af en toe een trip down to memory land! Zo was het even geleden dat ik het werkwoord: "tongen" gehoord had.... en ook de Chickentonight die Laura nog elke dag miste, brachten mij weer terug aan de eettafel in mijn ouderlijk huis. Helaas werden de rimpels er niet minder op, haha! Ja ik voelde me soms net een moeder voor die meiden... Idioot dat je dan ineens zo'n bescherm instinct krijgt ( met name voor de mannen...) of zijn het rammelende eierstokken? Hoe dan ook, die moeten nog even wachten, want ik ben nog lang niet uit gereisd!! 

En ook in het gastgezin, waar ik gisteren vertrokken ben, heb ik het erg naar mijn zin gehad. Lieve mensen, lekker eten en een prima bedje! Nu zit ik in een hotel, nog maar 1 nachtje en dan zie ik Marleen en Gerdien en ik kan niet omschrijven hoe blij mij dit maakt! Zo leuk om iemand van het thuisfront kennis te laten maken met mijn wereld op dit moment. Ik ga ze alle hoeken van Kathmandu laten zien, heb er zo’n zin in!

Maar goed, de spoed eisende hulp! Een afdeling met actie, chaos en obstetrische noodsituaties. Een afdeling naar mijn hart.. En een laatste week op de spoed verloskamers! Een andere afdeling dan die waar ik in week 1 was geweest. Die was mij even ontgaan maar ontdekte ik toen ik vanuit de emergency in week 3 mee liep met een vrouw in baringsnood. Waarom had ik dit niet eerder gezien?! Gelukkig is dit goed gekomen in mijn laatste week, maar eerst ging ik even snuffelen op de eerste hulp voor vrouwen!

Ik meldde mij op die maandag weer keurig bij het hoofd die mij zowaar een compliment doorgaf van de leidinggevende van de ohc. Mijn enthousiaste aanwezigheid en actieve houding was in goede aard gevallen. Nou toe maar hoor, het ijs leek eindelijk gebroken te zijn! Deze ijs Princes ontdooide iets en er kon zelfs een glimlach van af! Met volle moed liep ik naar de  spoedeisende hulp! 

De SEH was chaotisch met vlagen. Het krioelde er van de mensen, alles door elkaar heen, geen pijl op te trekken. Van "ik denk dat de weeën begonnen zijn" tot " help ik bloed leeg!!" Ik kleedde me snel ergens in de geur van kruidige thee om en ging door de hysterie in. YOEHOE! Namaste!!! 

Plan van aanpak: eerst maar eens observeren ( haha) en elkaar leren kennen, en dan begin je bij.... De studenten! Jong, schattig en ze adoreren je Europese kont dus dat komt altijd goed van pas! De artsen waren zoals altijd weer wat lastiger te benaderen maar ook hen kreeg ik aan mijn zijde! Veelal door een vraag te stellen ook omdat de antwoorden altijd veel te interessant waren! Zoals: "De placenta zit er sinds gisterenavond 20:00 nog steeds in" Oh, ja... dat is wel al een tijdje ja. Er werden wat gruwelijke manuele pogingen zonder verdoving verricht ( de bekende verdwijn-IN-de-doos' truc) maar uiteindelijk werd ze dan toch aangemeld voor een opname op de ohc om het spontane beloop toch nog even af te wachten. Nou, dat spontane was er mijn inziens nu toch wel van af.... De overplaatsing duurde nogal een tijdje want ze moest eerst stabiel zijn. Op zich al een reden om naar de OK te gaan... maar ach, moeder der natuur had mij hier vaker positief verrast, dus wie weet! Ineens was ze dan ook verdwenen, ik weet helaas niet hoe dit afgelopen is.

Op de SEH zijn 7 bedden (4 tegenover 3) met een muurtje van scheve gordijnen er tussen. De patiënten liggen allemaal met hun voeten naar het gangpad dus een rondje VT ontgaat je zeg maar...niet. (Net als het bloed van je voorganger op het matras.) Datzelfde geldt ook voor de rest van de patiënten of hun bezoek, en natuurlijk de patiënt zelf. Ja een beetje gel was inderdaad wel aardig geweest zei een arts, maar ja... pompeldepompel... (en nu doe ik net alsof ik je niet meer hoor...). Het wordt die vrouwen in 5 seconde duidelijk hoe de aankomende uren er veelal uit gaan zien...De toon van de bevalling is gezet! Zet hem op!

Maar ik was ook niet de enige die de overleden kleine frot in een ijzeren bekkentje onder het bed van de moeder zag liggen….en gek genoeg reageert niemand daar ook echt op. Ook geen andere patiënten, opnieuw een andere wereld met soms een harde mentaliteit. Wat moet je anders… ?

Ik zag die week van alles voorbij komen maar mocht ook veel bloed afnemen en infusen inbrengen. Met een CAD als stuwband en een spuitje met naald zoog ik aardig wat milliliters uit armen om deze vervolgens in de bloedbuizen te spuiten. Deze labelde je dan met een stukje witte tape voorzien van de naam van de patiënt en gaf je vervolgens mee aan de partner. Hij mocht deze dan weer afgeven bij de bloedbank. Een soort van buizenpost op benen waar je in ieder geval nooit de technische dienst voor hoeft te bellen!

Door wat mislukte pogingen onder de studenten hier en daar lag er veel bloed op de grond. En toen ik daar boven hing tijdens een afname kon ik het niet laten te zeggen dat ik zojuist was gaan menstrueren. Je had die snoetjes moeten zien.. hahahaha!!!

De snoet van de buitenbaarmoederlijke zwangerschap kon echter niet lachen.... gesprongen eileider, inwendige bloeding... auw... nee echt auw... Drukte alom rondom het bed, infusen, controles, warme dekens, er werd bloed besteld en een catheter werd ingebracht. Oftewel, een hele boel goede dingen!!! Maar zoals iedere keer was het vaak net zo snel weer stil als dat het druk wasrondom zo'n bed. En dit mens, had pijn. Heel veel pijn. Ik probeerde via verschillende kanalen pijnstilling toch even onder de aandacht te brengen, maar omdat ze toch zo naar de operatiekamer zou gaan vond niemand het echt nodig. Zucht....Alleen 'zo gaan', werkt hier natuurlijk iets anders.... Want waar was de partner om toestemming te geven voor deze operatie? Precies, die liet even op zich wachten. Frustrerend... vreselijk... haar gekerm ging door merg en been. Na 45 minuten konden we dan eindelijk gaan, de roze kleur was inmiddels van de lippen verdwenen.... En het was toch jammer dat men met de brancard in volle vaart die drempel over het oog zag.... Als de situatie niet zo ernstig was had ik er vreselijk om moeten lachen.

Later die week kwam er een vrouw binnen, zwanger, extreem benauwd. Saturatie 77%, ademhalingsfrequentie van 45/minuut, pols 130, bloeddruk 180/120.... De urine werd gecontroleerd op eiwitten (4+), ze kreeg een infuus, zuurstofmasker en een tabletje nifedipine 10mg. Deze arme vrouw was als een vis op een droogje en leek te verdrinken in haar eigen longen... Diagnose: pulmonary edema caused by preeclampsia. 

Er werd lasix toegediend en in een rolstoel met een zuurstoftank aan haar zijde werd ze naar de röntgen gebracht voor een X thorax. Ze moest wel zelf even in deze rolstoel klimmen en omdat de zorghulp met de tank soms wat harder liep dan dat zij rolde, zat het zuurstofmasker meer van haar neus dan op haar neus... Hoe hield ze dit vol?!

Hobbeldebobbel door naar de echoscopist waar geconstateerd werd dat de baby niet meer leefde... hoe kon dit ook anders... De arme ziel. Ik aanschouwde deze casus vanaf de zijlijn maar probeerde ook te brainstormen met de artsen en deze patiënt te ondersteunen. Ik noteerde alle controles en bleef benadrukken dat we haar moesten ondersteunen in haar ademhaling want deze vrouw werd moe! Een casus met zo’n extreme longoedeem had ik nooit eerder mee gemaakt omdat de patiënten bij ons in Nederland zich wel wat sneller melden dan deze vrouw die ergens van het platteland af kwam. Dus lastig vond ik het wel! Vermoedelijk was ze bij ons direct op de IC beland om haar in de ademhaling te ondersteunen, maar deze B van breathing leek wat verwaarloosd te worden. Ik kreeg het er zelf benauwd van…

Ze is die avond naar de OK gebracht waar ze vervolgens instorten en de volgende dag aan de beademing lag op de OHC. Heftig beeld! Ik ben elke dag gaan kijken hoe het met haar was, en vrijdag lachte ze naar me. Ze was van de beademing en leek van buiten aan de betere hand. Chapeau dokters! En opnieuw was ik verbaasd over de veerkracht van een menselijk lijf…

Na een week op deze spoedeisende hulp en het vieren van mijn verjaardag in het weekend was mijn laatste week aangebroken. En ik besloot deze maar eens door te brengen op de spoed verloskamers! Opnieuw nieuwe collega’s leren kennen maar omdat de meeste dokters gestationeerd waren in het geval van nood, zag ik toch wat bekende gezichten. Op deze afdeling waren 3 kamers, met 3 bedden in elke kamer en zelfs een CTG kamer voor de inleidingen. Geen gordijntjes en ook geen aanwezigheid van de partners of familie. Hier kwamen de dames binnen die al nagenoeg volledig ontsloten op de SEH aankwamen. Oftewel, actie!

En opnieuw veel studenten en gezelligheid! Maar ook weer die martelpraktijken wanneer die placenta geboren werd en het hechten zonder al te veel lidocaïne…. ( 5mg+5ml water voor injecties, totaal 10ml). Ik geloof dat ik het woord Lidocaine inmiddels meer in de mond genomen heb dan Namaste… “Maybe you can give her some more Lidocaine?” “So when do you decide to provide her with some more lidocaine?” Maar helaas werkte het niet, waar de hiërarchie ook weer deels een rol speelde. De verloskundige waren het wel met mij eens, maar ja…. Durf dat maar eens aan te geven bij een vergadering. Pfffff….. Zelfs mijn liedje “Lidocaine for the pain!” sloeg niet aan…. Dus ik gaf het een klein beetje op, ik wilde ook niet in hun irritatie zone komen te zitten maar ga dit nog wel in mijn aanbevelingen benoemen. Het kan gewoon echt niet…. Zeker niet toen er een cervix ruptuur gehecht werd zonder meer verdoving…

De week ging snel en mijn laatste dag brak aan! Dus gewapend met zakken snoep en kaartjes ging ik voor een laatste officiële keer naar het ziekenhuis. En het leek wel alsof de tamtam ten ronde was gegaan, het was chaos alom! De hele week was eigenlijk al gevuld met interessante casussen!

Zo de 22 weken zwangerschap... daar kwam ze dan uit het niets ( zoals dit aldoor het geval was) in een rolstoel de kamer ingereden. In paniek met een klein buikje nam ze plaats op bed nummer 2. Dat was dus de middelste van de drie en kwam ze te liggen tussen de twee moeders die zojuist een gezonde baby hadden gekregen. Daar gaan we... dacht ik nog... en jawel zo'n 3 minuten later beviel ze van een klein meisje die nog leefde.(600gram).

Omdat ik wist dat deze baby niet lang bij moeder mocht liggen pakte ik de hand van deze jonge vrouw en liet haar snel het handje van haar dochtertje vast houden. Even hield ze deze kleine vingertjes vast waarna ik opgedragen kreeg de kleine gup mee te nemen naar de commode. Ik wist dat het geen nut had hier heel hard tegen in te gaan, het is toch hun wereld en cultuur, dus nam ik haar voorzichtig mee.

Eenmaal bij de commode een groep zwerm studenten om mij heen die nog nooit eerder zo'n klein kindje gezien hadden. En eentje met een zichtbare afwijking aan het beentje. Iets wat mij deed denken aan de olifanten-man op straat. Het bleek dan ook een zwangerschapsbeëindiging te zijn geweest en de interesse was groot! Zelfs zo groot dat ik deze kleine friemel moest beschermen voor deze jonge studenten die het beentje optilde en er in het prikken waren. Ho ho ho dames! Zullen we een beetje respect opbrengen voor dit meisje die nog leeft op dit moment en mogelijk pijn heeft? Het leek te werken maar toen ik terug kwam van het gat wat zichzelf een wc noemde, stonden ze in de aanwezigheid van de moeder selfies te maken met deze baby... Boos worden ging in deze setting net een stap te ver, maar ik heb ze vriendelijk verzocht dit plaatje niet als nieuwste profielfoto te gebruiken....

Als ze die foto nou gemaakt hadden toen ik in het heetst van de strijd op een bed sprong om achter een vrouw te gaan zitten in extreme baringsnood! Want dat was me toch een mooie actie foto geweest!!!! Ik twijfelde nog over een selfie…. ;) Die kussens werkte niet en ze zaten maar te plukken aan dat mens die veel moeite had met persen en in paniek was. Ik had het met haar te doen en maakte mij zorgen om deze baby. Ik had geluisterd met de doptone en merkte de ene verlate deceleratie na de andere op. Eh dokter…. Vacuüm?!!?? En daar werd de dokter zichtbaar zenuwachtig van, ik zag dat hij niet zo goed wist wat hij moest doen en belde er wat extra collega’s bij. Uiteindelijk bouwde de climax zich op tot het punt dat de vacuüm er wel was, maar te laat en er zonder verdoving heerlijk ingeknipt werd terwijl er fikse fundusexpressie gegeven werd, 15 studenten met open mond stonden toe te kijken, die vrouw alles bij elkaar gilde en vervolgens op mijn schoot achterover viel toen het kind er was… Wat the hell gebeurde hier nu?! Ook ik heb even wat minuten op dat bed gezeten met een verslagen gevoel. Dit was intens. Het kleine meisje dat geboren was heeft nog 2 uur lang liggen kreunen en neusvleugelen. Oftewel, de zuurstof kapsalon kap ging er weer op… Meer hebben ze daar ook niet…

Wederom een meisje, eentje die wel welkom was want in deze week zag ik ook 2 maal een moeder toch heel erg teleurgesteld kijken…. Met zo’n blik van “heb ik dit nu allemaal echt voor niks gedaan?!” Echt zo bizar…. Ik bedoel je leest erover maar als je het dan echt ziet gebeuren… Heftig hoor! Maar ik heb ook 2x een kraamkadootje gekocht ( roze gebreide handschoentjes, 60 cent..) en bij een blij stel afgegeven die ik tijdens hun inleiding wat beter had leren kennen. Met name omdat ze beter Engels konden. Die mannen wisten echt niks van zo’n bevalling dus dat heb ik even voor ze uitgetekend. En toen 1 van die dames mij de volgende dag zei echt iets aan de ademhalingstechniek te hebben gehad, was ik helemaal blij! Missie geslaagd, super!!!

Oftewel het was een briljante maand! En van de grote baas mocht ik terug komen! Wie weet….. ;)

Ja en nu zit ik in mijn hotel kamertje dit verhaal uit te tikken terwijl Gerdien en Marleen op schiphol aan het inchecken zijn. Ik krijg er gewoon weer de kriebels van! HEERLIJK!!!!

Morgen vooral ‘landen’, donderdag een dagje tempels, vrijdag gaan mogen ze ook een dagje observeren in het ziekenhuis en zaterdag vertrekt de bus naar Pokhara en gaan we de Poonhill trek doen! Even weg uit Kathmandu en zuurstof snuiven in de bergen. Zin in! Wat is het toch een feestje allemaal!

Vanmiddag heb ik al mijn documenten uitgeprint en gebundeld die ik gemaakt heb voor het ziekenhuis. Aanbevelingen/protocollen over Huid op Huid, aanleggen in het eerste uur, starten met handkolven op de OHC en ik heb het ziektebeeld preeclampsie en het HELLP syndroom voor ze uitgewerkt. Mijn echte afscheidskadootje… waar heel wat uurtjes in gezeten hebben maar hopelijk niet voor niks is!

Dikke kus van mij!!!!

Oooh en ik heb mijn vliegticket naar Paramaribo geboekt! Op 10 april vlieg ik die kant op! WHOOPWHOOP!!!!

Foto’s

4 Reacties

  1. Evelien:
    14 februari 2017
    Meisje, zo fijn om iedere keer te lezen dat je zoveel aandacht hebt voor het menselijke aspect, het persoonlijke! Hopelijk pikken ze idd wat van je aanbevelingen op :) Wat zul je met al deze ervaringen toch weer gegroeid zijn, als mens maar ook als verpleegkundige ✌ Knap ook te lezen dat je je iedere keer weer zo aanpast aan nieuwe situaties (bij slechte pijnstilling of veel te lang wachten tot ingrijpen je hier soms toch bij neer te moeten leggen.. Of in zo'n overvol busje zitten )

    Nu tijd voor 'me-time'! Heeeeel veel plezier met je twee vriendinnetje
  2. Janneke:
    15 februari 2017
    Super!!!!! Veel plezier
  3. Erik:
    27 februari 2017
    Toppertje ben je!! Lees elke keer met een glimlach je blogs en kijk alweer uit naar de volgende!! Veel plezier nog!!!
  4. Angelique:
    1 maart 2017
    Ha lieverd. Je bent fantastisch! Jaloers op al je belevenissen.
    Heb je nog leuke tips voor in Kathmandu? Klinkt fantastisch...
    Hopelijk is de Poonhill trek jullie goed "bevallen"!