“Zerogravida, de week van de vroeggeboorte en het afscheid”

Lieve allemaal! Daar komt die dan, het laatste verhaal uit Malawi. Een laatste toegift na 6 geweldige weken! En een flinke! Ik zou zeggen, ga er maar weer eens lekker voor zitten!!

Bart, de foto van Dora de Dollydot is inmiddels geupload en nogmaals bedankt iedereen voor de positieve reacties, daar word ik echt zo blij van! Fijn dat jullie mijn verhalen zo leuk vinden! En ja die pruik van Gert-Jan was hier zeker op zijn plek geweest! Haha!

“Het zit er op” …. Toch drie hele gekke woorden die ik hier in mijn Princessenkamer in Blantyre uit tik, waar ik woensdag ben aangekomen nadat ik Muona achter mij heb gelaten. Ik heb vannacht geslapen in een heerlijk bed, onder de dekens, nadat ik een warm bad had genomen. Wat een luxe, ik was serieus even vergeten dat er zoiets bestond als warm water en een niet doorweekte bh van het zweet…

Het zit er op and I did it… Zes weken extreme hitte, 25 diensten in het ziekenhuis, kilometers over stoffig zand op mijn roze klompen, liters zweet langs mijn bilnaad en vele nachten in een aseksueel nonnenkamertje. Ik heb mezelf ruim 60 keer gedoopt met koud water, zo’n 90 keer mee gebeden, in de buitenlucht leren koken op kolen en ik heb boeken verslonden.

Ik ben twee gespierde armen rijker door de vele handwasjes en 3 kilo lichter door het gezonde eten en vele lichamelijke inspanning. Want nooit heb ik zoveel afgewassen als de afgelopen weken… of dansjes gemaakt richting mijn werk of huis met vrolijke kinderen.

In het ziekenhuis heb ik vele baby’s geboren zien worden of de wereld in geholpen, ik heb handen vast gehouden, infusen geprikt, tieten gemolken, barende bij gestaan, patiënten gewassen en kindjes verzorgd. Ik was met vlagen gefrustreerd, maar ook geamuseerd, ik heb geëntertaind en mijn skills getraind. Ik heb gelachen, ik heb gehuild maar bovenal vreselijk genoten.

Ik heb 5 kakkerlakken, twee spinnen, drie sprinkhanen, een vleesmuisje, 476 kleine klote vliegjes en 674 muggen gedood… Wat gelukkig allemaal mogelijk was in een klooster… En heb voor mijn afscheidsmaaltijd 4 hanen de dood in laten jagen voor op de barbecue. Yep, ik…Cecile… ben verantwoordelijk voor de dood van 4 hanen…. Maar dat is nu eenmaal de  prijs die je betaald wanneer je verdomme een Mzungu elke ochtend om 04:00 wakker maakt. Het was dan ook heerlijk stil de laatste ochtend….. ;) 

Malawi was het eerste land dat ik ging bezoeken, ik weet nog goed hoe ik druk ik was met het regelen van de juiste documenten en de vele contacten die ik moest leggen om mezelf goed voor te bereiden. En nu sta ik op het punt dit prachtige land achter mij te laten. Een land waar ik voor altijd met een warm gevoel op terug zal kijken. En dat is niet alleen omdat het hier zo achterlijk heet was!

Ik heb altijd iets met Afrika gehad en met zijn mensen en heb in de afgelopen jaren al vele landen mogen bezoeken. Tanzania, Kenia, Uganda, Zuid Afrika en landen als Namibië, Botswana, Zimbabwe en Lesotho als het om een safari ging. En altijd waren de mensen even vriendelijk, gastvrij en gezellig. En ik ben nu eenmaal goed met Afrikanen, ik heb vreselijk veel geouwehoerd en gelachen!

Ook Malawi heeft mij niet teleurgesteld, Het is een schitterend land met veel armoede maar desondanks zo’n vriendelijke bevolking, en dat laatste maakt het daarom wellicht zo bijzonder.

Opnieuw heb ik gezien hoe oneerlijk deze wereld in elkaar steekt. Terwijl wij in het Westen ons druk maken over het bladerdeeg wat straks met de kerst uitverkocht is, of dat ome Henk te laat is met zijn gourmet schotel, wordt men hier wakker na een nacht op de grond te hebben gelegen in een piepklein stenen huisje, om maar weer eens op zoek te gaan naar eten, hout of water. Alleen al deze zin opschrijven raakt me. En niet omdat dit zo achterlijk lang is… ;)

Het is een zwaar bestaan voor vele, dit was relativeren tot het hoogste niveau en is lastig uit te leggen mits je het ooit zelf gezien, gevoeld of geroken hebt… Maar ze hebben spirit, zijn oersterk en hebben een band onderling met elkaar waar wij nog wat van kunnen leren.  

Ik heb de meest zieke mensen in de meest slechte hygiënische omstandigheden nog even vriendelijk naar mij zien lachen. Zo ook die opa op de mannenafdeling die een scheurtje in zijn heup-bot had. Hij verkrampte van de pijn bij elke kleine beweging, zittend naast het bed met een matras vol gaten in een schemerige kamer waardoor hij zijn buurman eerder rook dan zag…  Rust was het advies. Maar ja, hij moest wel achterop de brommer over een alles behalve egale weg terug naar zijn dorpje…. Hartverscheurend. En toen ik hem veel sterkte toe wenste, wilde hij vooral alleen een knuffel… en die kreeg hij van mij, ondanks dat hij al zichtbaar 5 jaar in dezelfde blouse rond liep….Met de mooiste glimlach ooit drukte hij al zijn rimpels in zijn gezicht naar boven. Ik hoop dat het goed met hem gekomen is.

De jongens en meiden (studenten) die ik hier ontmoet heb, allen, stuk voor stuk vriendelijk en gezellig. Als ik mijn stethoscoop de ene dag vergeten was, lag die er de volgende dag gewoon nog steeds. Dat heb ik wel eens anders meegemaakt. Het zijn jonge, hippe mensen met dromen en ambities als ieder ander, alleen met minder kansen en geld. Dat lijkt mij echt zo ongelofelijk frustrerend, je hebt de hersenen, de wil maar je kunt geen kant op. En dan is daar weer zo’n blanke, die komt en gaat, Hollandse welvarendheid die het altijd allemaal voor elkaar krijgt, en voor elkaar heeft omdat ze nu eenmaal in een land geboren is waar je als mens een kans in het leven hebt. Ze krijgt zoveel meer betaald terwijl jij onder meer heftige omstandigheden werkt, moet roeien met de riemen die je hebt….in 40 graden Celsius en met een gekookte aardappel bij de koffie. En toch ontvang je haar met open armen en zorg je dat ze zich welkom voelt.

Ik kijk terug op een periode waarin ik ontzettend veel leerzame en vermakelijk gesprekken heb gehad met hun over het leven, religie, cultuur, homoseksualiteit en dagelijkse dingen. De reden waarom ik reizen ook zo leuk en belangrijk vind. Het doorbreekt taboes, maakt zaken bespreekbaar en maakt dat wij elkaar in de wereld wat beter begrijpen. Er zit eenmaal altijd een verhaal en persoon achter die witte of die zwarte… ;)

Maar ook alle andere stafleden waar ik soms echt wel even op heb kunnen fitten in mijn verhalen doen hun best en zijn leuk! En ze zijn absoluut onderwezen, hun kennis ligt hoog en is paraat op zoveel meer fronten dan dat van mij. Ik heb 10 jaar lang alleen maar op de Verloskunde gewerkt, hier rouleert men om de 6 weken van afdeling.

Ik heb voornamelijk (zoals ik dat altijd heb in Afrika) moeite gehad met de wijze waarop ze met hun patiënten om gingen of geen oog hadden voor de algemene zaken zoals een bed verschonen, veiligheid of je patiënt bijstaan. Zo ver zijn ze hier gewoon nog niet dat ze ruimte kunnen geven aan deze ‘luxe’  gedachtes. Eerst maar eens kijken of we je in leven kunnen houden. En dat is begrijpelijk, maar veelal voor mij ook frustrerend.

Toen ik bijv een keer toevallig de kinderafdeling op liep, de zieke kindjes zag maar er geen verpleegkundige in de verste verte te bekennen was, werd ik wel even boos ja. Naar mijn mening kun je een kinderafdeling met zieke kindjes nl niet onbeheerd achterlaten voor zeker een uur. Men heeft recht op pauze, absoluut, maar niet voordat je een collega gevonden hebt die het van je over neemt. Het arme meisje lag in een kletsnat bed van het zweet met hoge koorts. Haar vader, niet onderwezen en die al in jaren geen zeep of tandarts gezien leek te hebben, zat er maar wat onhandig bij. Hij had zich volledig overgegeven aan de situatie. Ik ben toen bij de linnendienst nieuwe lakens gaan halen, bed verschoond en een infuus gestart om het vele zweten te compenseren. Daarna ben ik samen met een andere vader de medicatie van zijn kleine dochtertje door gaan nemen. Deze man sprak Engels ( eindelijk!) en gaf ik toch wel als tip mee dat hij als vader eerst moest vragen welke medicijn zijn kind toegediend krijgt. Hij had echt geen idee. Die  ja en amen trend moet er echt uit hier…. Ik heb uiteindelijk de afdeling verlaten nadat ik beide kinderen voorzien had van wat speelgoed. Ik trof een doos welke ooit gedoneerd was door een Nederlandse vrouw, maar inmiddels een aardige stoflaag op zich had liggen. Ik vind het als mens moeilijk te begrijpen waarom ik er nu alleen op om dit aan de patiëntjes te geven?

De rol en terughoudendheid van de patiënt zelf zal hier het voornaamste antwoord op zijn. Plus het feit dat kinderen hier geen speelgoed hebben, dus dan weten ze ook niet wat ze missen. Het is ook heel verleidelijk in deze trage werkwijze te vallen wanneer je zulke extreem gehoorzamen patiënten hebt die jou als de koning beschouwen en niet kunnen lezen of schrijven. Dat heb ik zelf ook zo ervaren, je gaat je toch anders opstellen al had dat bij mij voornamelijk met de taalbarrière te maken. Ik begreep dat dit in de grotere steden wel anders is, daar zijn ze onderwezen en veel mondiger. De enige keer dat je ze hier hoort is wanneer er iemand overleden is, dan klinkt er een hard gegil en gejammer dat door merg en been gaat.

Desalniettemin heb ik mijn frustraties veelal om kunnen zetten in sarcasme om het voor mezelf dragelijk te houden, je bent hier nu eenmaal niet om ruzie te maken en ik heb mede dankzij hun een patiënt leren beoordelen zonder apparatuur.

En 6 weken is echt te kort. Het duurt zo’n 3 weken voordat je een beetje gewend bent, na 4-5 weken begin je echt je draai te vinden en in de 6e week heb je genoeg gezien en meegemaakt in de patientenzorg om redelijk door te hebben hoe alles werkt. En dan ga je weg.

En onderschat niet hoeveel energie het kost om op een plek als deze te werken. Alles moet vanuit jou komen, niemand neemt je bij de hand. Al helemaal niet als je geen student bent. Je fladdert maar rond in het wild en springt bij daar waar je kan. Je hebt zo’n 50 collega’s die je moet leren kennen (naam en functie) en je werkt in een omgeving waar de organisatie of logica veelal ver te zoeken is.

Afrikanen zijn heel open, maar jij bent degene die de deur op een kier moet zetten. Bij mijn afscheidsspeech afgelopen dinsdag kon ik het dan ook niet droog houden. Net als in Uganda was ik zo labiel als wat door de vermoeidheid en werd ik enorm emotioneel toen ik naar al die gezichten keek die mij hebben laten lachen en terug blikte op die intense weken. Het lijkt verdomme wel alsof die zwangerschapshormonen hier besmettelijk zijn…

Maar ik was ook trots op mezelf en had mezelf mede daarom ook op zo´n achterlijke Zuster/kapje getrakteerd waar ik de laatste dag mee rond liep. Mijn “diploma”…. Tot groot plezier van iedereen! Van Sheila en Mr. Williams kreeg ik vervolgens nog een certificaat,  “This is to certify that Cecile Urlings has succesfully completed her tropical experience in nursing as a volunteer at the trinity hospital” Haha! Humor!

In return heb ik een rapport met aanbevelingen gemaakt, geen kritiek maar adviezen. Denk aan medicatie beleid post sectio, de aanwezigheid van ouders op de OK bij het in slaap brengen van het kind, Huid op huid contact bij moeder en kind, patientenidentificatie, documentatie, hygiëne en nog zoveel meer. Dank je wel collega’s en vriendinnetjes die ik heb mogen raadplegen voor extra input en hulp!

Maar naast het werk in het ziekenhuis heb ik vooral prachtige, bijzondere mensen ontmoet en nieuwe vrienden gemaakt. Ik heb een uniek kijkje mogen nemen in de wereld van de Nonnen, en de bevolking van Malawi. Geen enkele keer heb ik mij onveilig gevoeld, alle waren even vriendelijk en aardig. Hoe leuk om met de fiets taxi naar de markt te gaan voor een biertje, en die dan met de verkoper in zijn “ultra hippe kroeg” gemaakt uit 3 bamboe muurtjes en 4 uit elkaar gevallen stoelen, met een goed gesprek op te drinken! Ze hebben humor en zelfspot, zijn sterk en ontzettend leuk!

Oftewel, ik heb geen uitgedroogde haar spijt van de beslissing om naar Malawi te gaan. Ik kijk terug op een geweldige tijd! Elke dag was een kadootje!

De laatste twee weken….. en wat laatste verhalen uit het ziekenhuis!

De laatste twee weken braken ineens aan, de tijd ging net zo snel als de groeiende collectie aan insecten onder mijn slipper en ook zat mijn dagje diarree er alweer op. Die krijg je er namelijk altijd gratis bij wanneer je een ticket naar Afrika boekt en daarom had ik mijzelf die dag maar even op NON-actief gezet in het klooster. Ik durfde het niet aan om naar het ziekenhuis te lopen… Het is al onmogelijk om als mzungu zonder op te vallen de straat over te gaan, laat staan stiekem de bosjes in te duiken…En om nu voor een groep kinderen in mijn broek te scheiten is ook weer zoiets…. Er komen nog meer Mzungu’s aan en ik heb onze reputatie hoog te houden.. ;)

Later bedacht ik mij nog dat deze “reinigingsdag” wellicht nog een staartje was van de zondag daarvoor… Toen ik uitgenodigd was voor de verjaardag van Fransisco en ladderzat terug kwam in het klooster door een paar slokken van de lokale alcohol. Ik heb de nonnen maar even gemeden….

Fransisco werd 23 en dat moest gevierd worden! Ik bakte pannenkoeken die ochtend, betaalde natuurlijk alle overige drankjes en gaf hem een Hollandse enveloppe omdat ik hem nou eenmaal echt een toffe gast vind. Het was ontzettend gezellig en mede dankzij mijn telefoon ( de elektriciteit was weer eens uitgevallen) kon er ook nog gedanst worden tussen de struiken! “Whoop Whoop!”

Lang leve de Most Famous Mzungu in the village! Haha! Zelfbedacht en vrij gemakkelijk omdat ik hier nu eenmaal de enige blanke was…. Al was mijn nieuwste bijnaam ook hilarisch: “Zerogravida” ( nul keer zwanger geweest), bedacht door de mannen toen ik weer eens versteld stond naast een meisje van 29 die zojuist haar 7e kind eruit gepoept had…. Humor! J

En 7 kinderen, je vraagt je af waarom… Want zwanger zijn in Afrika is zeker geen feestje, bevallen kan je dood betekenen en mensen moeten van ver komen wanneer ze in de problemen zijn. Maar ja, condooms blijft een ding….Ik heb twee keer meegemaakt dat er een vrouw op het randje van shock door een brommer werd afgeleverd. Ze moet dan alleen zelf nog even bij die brandcard zien te komen voordat ze op de afdeling is…. Dit zijn voor mij heerlijke situaties, actie! Hop hop! Controles, infuus erin, lab afnemen, bloedverlies inspecteren, blaas leeg maken, anamnese achterhalen en dan wil ik nu graag een dokter! Eh… dokter? Sorry, kan iemand een dokter halen? Oh oke… precies ja, nou dan wachten we wel weer even….Pffff heet hier…. Tralala… Oke dan maar even de studenten wat informatie geven, controles herhalen, het zweet van mijn voorhoofd vegen en die gekke tor op de muur weg jagen. Gun het mens wat privacy wil je?!

Het was 12:20, het lab was dicht, de apotheek ook en de OK ging pas na 14:00 weer open want dan was de pauze voorbij. In uiterste nood konden ze iemand bellen maar die stap wordt denk ik niet heel snel gezet. Mijn snelheid die ik eerder zo heerlijk op dreef had zakte als een Afrikaanse plump-pudding in elkaar…

In Muona noemen ze het een abortus tot 28 weken zwangerschap, de reden is omdat men tot dit termijn niks voor het kindje kan betekenen. Deze vrouwen worden dan veelal opgenomen op de vrouwenafdeling waar ze bevallen en waarna ze hun weg ( in het geval van een rest) vervolgen naar de OK voor een “Evacuation”. Komen ze binnen bij een prille zwangerschap met bloedverlies en een beetje ontsluiting, dan gaan ze ook voor Evacuation zonder eerst een echo te hebben gemaakt. En elke ochtend was er wel eentje die overgedragen werd bij de ochtendoverdracht. Het wekte mijn nieuwsgierigheid…. Op naar de OK!

Deze dame, genaamd Patricia met een prachtig gezicht, was al 4 keer eerder zwanger geweest (gezonde kindjes) en had nu bij 3 maanden (op de gok) bloedverlies, krampen en een centimeter ontsluiting. Lastig was te achterhalen of ze het kindje ook al verloren was want er worden hier dus geen echo’s gemaakt in deze situaties. Wat mij des te grimmiger lijkt in een iets verder stadium… In haar blote billen door naar de vrieskist met airco, lees ook wel: Operatie kamer, waar ze zelfstandig haar weg vond naar de nachtmerrie van elke vrouw, lees ook wel: De gynaecologische OK-tafel.

Omdat ik weer eens de enige vrouw in de ruimte was, naast Patricia zelf, voorzag ik haar even van een doekje tussen de benen welke in spreidstand stonden. Toen ik de mannen met een knipoog adviseerde zelf eens in de blote billen in zo’n stoel plaats te nemen, werd er hartelijk gelachen! Ach, ik mag deze mannen wel hoor. Het zijn echte OK-mensen, geen getut maar doorpakken en we hebben gezellige gesprekken in onze pyjama’s. Het is alleen de wat bijzondere werkwijze die de grootste kloof tussen ons beide doen ontstaan…

Zo’n 6 vragen verder over hoe je aan een baan in Nederland kon komen kreeg Patricia ketamine IV toegediend zonder de gebruikelijke monitoring en werd haar baarmoeder leeg gemaakt. En voordat ze wakker werd sleurde ze haar lijf bij een arm en een been ongenuanceerd van de tafel naar het bed. Verkoeveren deed ze in haar eentje op de gang, waar we nummer twee ophaalde. Hetzelfde verhaal volgde.

De volgende dag krijg ik tijdens de ochtendoverdracht al wat mee van een vrouw die tijdens de nacht een keizersnede heeft gehad bij ruim bloedverlies na het loslaten van de placenta. Het kindje was overleden en ik tref deze vrouw aan in een bed, compleet bezweet, tussen de andere moeders…. Met hun baby’s.

Dit ging mij aan het hart. Stap 1, haar zo snel mogelijk weg krijgen uit die ruimte waar het volume van het baby gehuil lastig te finetunen was… Maar omdat dit natuurlijk niet zo snel geregeld was, dan eerst maar even deze vrouw een menswaardige wasbeurt geven, op naar het winkeltje! Ik kocht een stukje zeep voor 60 cent, haalde water en ben deze vrouw van top tot teen gaan wassen. Ik was duidelijk op een missie en ging hier vol voor. Dit is waar nu precies de basis van ons vak, voor iemand zorgen en opkomen, en het iets waar ik oprecht van hou.  

We konden elkaar niet verstaan, maar onze blikken zeiden voldoende. Ze had te tranen van verdriet in de ogen staan maar vocht deze zoals elke andere Afrikaanse vrouw weg naar de achtergrond. Ik verschoonde haar bed, deed de controles en verzorgde haar litteken van de keizersnede.

Goed, en dan nu een eigen kamer! Wat gek genoeg te regelen was, er is best wat ruimte over op de afdeling verloskunde alleen wordt daar weinig gebruik van gemaakt. Deels omdat het niet altijd even druk is, anderzijds omdat de patiënten veelal buiten slapen. Daar zijn de nachten immers beter te doen ivm de frisse wind. Dat is trouwens ook overdag zo en ditzelfde geldt ook voor de kinderafdeling. Echt bizar, alle patiëntjes liggen buiten met hun afgedopte infuusje bij moeder op de grond of onder de boom. Wanneer hun naam wordt geroepen komen ze hun shotje antibiotica halen. Zoals de moeder van vorige week wiens kind na de geboorte thuis ademhalingsproblemen bleek te hebben en bij ons aan de zuurstof ging (lees neusbril). Toen dit iets beter leek te gaan ging ze naar buiten met haar zoontje. Eh… en wie let er nu op dat kind dan? De moeder. Oke… want zij heeft zojuist online een cursus kinderaantekeningen gevolgd? Hier werd wel wat om gelachen, en ik deed maar mee. Ik weet het soms ook niet meer, wat moet je anders?

Maar goed, de eenpersoonskamer! De mooie prive kamer die NOOIT gebruikt werd mocht ze niet hebben, want dat zou haar te veel kosten. Nou ja prima, het bed kon toch niet door de deuropening ( ik denk dat deze kamer om het bed heen gebouwd is…) en aan de andere kant was toch nog een kamer. Mijn collega’s vonden het allemaal een goed idee van me, ik vond het niet meer dan menselijk en logisch dus wuifde dat compliment maar even weg. Wegens serieus logistieke redenen zat er niks anders op dan deze vrouw te vragen mee te lopen naar deze kamer, en dat deed ze. Ze stapte zelfs van het te hoge bed af voordat ik het kleine krukje had gehaald. De kracht en verdraagzaamheid van deze vrouwen hier is echt boven niveau….

De hele dag heb ik mij over haar ontfermd, haar schoonmoeder kwam gelukkig ook (wat in dit geval fijn was) en toen de zorghulp een gesprek met haar aanging kreeg ik alles pas echt een beetje mee.

Ze had twee dagen daarvoor al wat bloedverlies gehad maar hoopte dit met een stevig gebed te kunnen laten stoppen….Ze was eerder al twee kinderen verloren en vreselijk bang. Maar toen het bloedverlies ineens toenam ging ze toch maar naar het ziekenhuis. Daar was men genoodzaakt een keizersnede te verrichten omdat ze niet voldoende ontsluiting had en het bloedverlies in ruime mate doorging. Ze is onder algehele narcose geopereerd en toen ze wakker werd, had haar schoonmoeder in hun dorp…..het kind….al begraven. Ze had haar zoontje niet gezien, en dat ging ook niet meer gebeuren…

De reden waarom ze haar tranen weg slikte was omdat het ongeluk brengt, als je huilt dan zal je opnieuw een kind verliezen. Niet te doen dit… ik had zo’n medelijden met deze vrouw! Ook geloven ze hier heilig in Witchcraft, dat je zeg maar door slechte geesten en krachten vervloekt bent waardoor het dus jouw schuld is dat dit je overkomt. De stoom kwam bij mij uit elke porie en ik probeerde met man en macht de zorghulp te laten vertalen dat dit allemaal niet het geval was.

Ik ging om 16:45 weg en miste zoals altijd de overdracht weer. Niet dat deze zo bijzonder is gebleken, het is ongestructureerd, er wordt wat over patiënten gesproken en de RSVP is ver te zoeken… ;)

Ik ben rond overdrachtstijd altijd of ergens anders bezig of ik loop net compleet gesloopt terug naar huis waar mijn populariteit inmiddels weer grotere vormen had aangenomen. Er is een groepje kinderen die een liedje hebben gemaakt met mijn naam, of nou ja liedje… Het is mijn naam met “Hehe” er achter aan, maar omdat ik hierdoor altijd dansend mijn weg vervolgde is het nogal een hit geworden. Ik was al kapot voordat ik het ziekenhuis bereikt had in de ochtend! Maar lief is het wel en daarom heb ik vorige week mijn laatste waterballonnen maar aan hun besteed, of zal ik het maar een laatste kruimel brood noemen? Mijn god, ik werd bijna omver geduwd door deze ineens hysterische massa met kinderen. Die ogen stonden ineens allemaal in duivels standje “aanvallen!”.

Terug in het klooster vertelde ik aan de keukentafel Sister Grace over mijn dag. Ze vond het absoluut goed dat ik deze vrouw alleen had gelegd, maar ik had hierdoor 1 ding over het hoofd gezien…. De nachtdienst zou haar vergeten nu ze zo ver uit zicht lag. Diepe zucht…. Daar kon ze nog wel eens een punt hebben, zeker aangezien ik het niet zelf overgedragen had. Ik had nog de stille hoop dat dit wel goed zou komen omdat ik in die hoek ook het ‘nachtdienst-bed’ had zien staan, maar het zat me toch niet helemaal lekker…. Goed, oke, effe snel douchen en maar weer terug dan voordat het donker werd.

Sister Grace had gelijk, de nachtdienst gaf toe dat er niks overgedragen was en zij niks van deze vrouw afwisten die inmiddels in het donker lag bij gebrek aan elektriciteit. Hoe is het mogelijk…  

De volgende dag ben ik haar op mijn vrije zaterdag weer op gaan zoeken en hielp haar met ‘douchen’. We hebben nooit een woord kunnen wisselen met elkaar maar toen ze 2 dagen later naar huis ging deed ze dat niet voordat ze mij gedag had gezegd. Een knuffel is nu eenmaal meer waard dan een doos merci… J

Het stukje zeep dat ik die dag gekocht had, heb ik trouwen dezelfde dag nog gebruikt op de kinderafdeling. Om de beurt nam ik die stinkende moppies mee naar de ‘badkamer’ voor een flinke wasbeurt! Heerlijk en voor mijn collega’s toch maar een gek gezicht. Het is hier aan de familie om een patiënt te wassen en van eten te voorzien, en dan alsnog zeggen dat ze het hier soms druk hebben… ;)

Maar het was dus ook de week van de prematuren! Waar ze vandaan kwamen , geen idee! Maar deze vrouw poepte er in volle vaart twee mannetjes uit van ieder zo’n 1400gram. Op het oog 31-32 weken, goed… en nu?! Warm houden leek mij een goed begin, ze oogde goed gecirculeerd maar een neusbrilletje met een klein vleugje zuurstof kon geen kwaad….(het protocol is tot 1 liter ter bescherming van de longen) Moeder laten starten met handkolven en hopen op het beste! Je kunt namelijk zo weinig. Je middelen zijn zo beperkt. Het enige wat ze hebben zijn maagsondes, een kinderopvangtafel die je warm kan maken en zuurstofvoorziening mits er stroom is… Antibiotica vonden ze niet nodig want het was normaal om bij een tweeling bij 32 weken te bevallen… en een glucose konden we maar eenmaal meten want daarna waren alle strips over de datum…Wel werd er dexhamethason aan de kindjes IM gegeven om de longen sneller te doen laten ontwikkelen.

Gelukkig mochten we wat flesvoeding (poeder) lenen van een andere moeder die 2 dagen daarvoor een friemeltje van 1 kilo had gebaard… Gut, zijn gezichtje was zo groot als een gekookt ei… op het oog schatte ik hem zo’n 26-27 weken en in plaats van opgenomen te zijn in een neonatale intensive care unit in Nijmegen, lag hij tegen zijn moeder aan buiten onder de boom. De vrouw kwam elke 2 uur naar de post om er wat flesvoeding in te cuppen. Hij heeft het 3 dagen volgehouden, daarna overleed hij bij 800gram..

Surving of the fittest! Dat was die week dus het motto waar mijn connecties naar Nederland goed van pas kwamen. Dank je wel Milou!! (kinderarts). Dus daar gingen we dan, om de twee uur controles ( hartactie, temp en ademhaling), voeding cuppen (hoeveelheid bepaald aan de hand van gewicht en leeftijd), moeder laten handkolven en heel veel kangaroeen! Oftewel, zoveel mogelijk huid op huid met moeder wat ontzettend goed is voor de kleinste in vele opzichten. Het verricht serieus wonderen! Alleen zitten ze hier dan niet in een klapstoel achter een gordijntje met een smoothie maar lopen ze er buiten mee rond. Tussen de tieten, lekker warm! Het handkolven worp zijn vruchten af, de buikjes bleven soepel, ze poepte en plaste en na anderhalve dag kregen ze alle voedingen van moeder zelf J ze dronken gewoon aan de borst! We waren trots! En ik denk dat deze mannetjes, die nu volledig in de handen zijn van hun moeder en de mantelzorger, het wel gaan halen!

De volgende ochtend, weer eentje! Zij was 16, had al eerder een kindje verloren en kwam nu met een kleine uitzetting en naderende persdrang binnen. Hartactie goed, vliezen stonden nog. Ze was in paniek en keek panisch om haar heen. Peter, de student, deed de bevalling. Jonge jongen dus dapper maar ik haalde er toch even een gekwalificeerde bij omdat ik vond dat er een episiotomie (knip) geplaatst moest worden ter bescherming van dit premature hoofdje. De vliezen braken, de knip werd met een scheermesje in haar rechter buitenste schaamlip gezet (excuus voor de details niet medisch onderlegde mensen onder ons…) en daar was die dan…. Een klein mannetje van opnieuw 1400gram en met een redelijk start. Goed, afnavelen, afdrogen en bij mama houden. En daar gingen we weer… ik had de Nicu draai inmiddels goed gevonden al was het ditmaal wat lastiger. Dit meisje was jong en onervaren…. Een puber met een prematuur…. Maar enkele dagen later deed deze spruit het nog steeds en spoot de melk inmiddels alle kanten op. Die Afrikanen zijn melkfabrieken!

En dan was daar eindelijk een patiënt met pre-eclampsie! Oedeem in het gelaat en extremiteiten, bloeddruk van 140/85 gemiddeld en proteïnurie (3+). Ze was een multi-para ( wel wat bijzonder maar in verloskunde en Afrika weet je het toch nooit!), 33wkn, (geschat) EN…… zat buiten onder de boom… Bornface ( gekwalificeerde vpk en verloskundige ) was de jongens net wat aan het bijleren over hoe ze hier de magnesiumsulfaat toedienen en ik maakte daar gelijk een klinische les van. Leuk! Vervolgens stopte ik er toch maar even een infuus in die vrouw. Dood eng zo onder die boom. De volgende dag was ze overigens ontslagen, vermoedelijk aan de thuismonitoring… ;)

Het meisje dat later binnen was gekomen met een forse PE en hypertensie had minder geluk gehad. Achteraf begrepen we dat ze een hartstilstand had gehad op de OK na de spinaal…. Waardoor ze haar kind was verloren. Dat verklaarde waarom ze zo lastig in balans kon blijven op haar benen, ze week voortdurend naar rechts af… Ze was 19 en met een bloeddruk van 180/112 naar de OK gebracht, en dat was niet slim. Ook zij lag tussen de moeders met baby’s maar dat heb ik tegen al mijn gevoel in en voor haar eigen best wil toch maar even zo gehouden. Dit is de laatste patiënt die je uit het oog wilt verliezen…. Qua medicatie hebben ze hier niet meer dan MGSO4, nifedipine 10mg en aldomet. Ik maakte een plannetje met de arts en heb haar goed in de gaten gehouden. Al vaar je blind, je hebt geen labwaardes, je bloeddrukmeter geeft een half signaal en ik kon zoals gebruikelijk maar lastig met haar communiceren. Gelukkig voelde ze zich iets beter aan het einde van de dag, maar ze is er nog lang niet….

Mijn laatste zaterdag had ik twee feestjes! Al kneep ik mijn ogen even fijn toen Sister Christesta zei dat we die avond gingen eten aan de ‘andere kant’ ….Precies ja, de andere kant…. Tja, dat klinkt toch wel een beetje spannend uit de mond van een non, maar gelukkig werd daar de andere kant van het gebouw mee bedoeld! Daar woont namelijk een tweede groep nonnen en Sister Mary van de ‘andere kant’ vierde haar verjaardag.

Dat deed ze samen met ons, de 2 priesters en de 7 jonge meisjes net gearriveerd waren. Deze meiden zijn door de hoogste Nonnen selectie procedure heen gekomen en zullen de nieuwe generatie worden. Ze variëren van de leeftijd 17-22 jaar, zijn bij hun ouders opgehaald en verblijven nu in een huisje in de buurt waar ze gaan leren op zichzelf te wonen, te delen en samen te werken. Mocht dit goed gaan en ze zijn nog steeds gemotiveerd, dan gaan ze over een tijdje de Nonnen-opleiding volgen welke meen ik 3 jaar duurt. Op zich een slimme zet, want wat ik ook begreep is dat veel van deze meiden deze luxe leefstijl omarmen en uiteindelijk toch nog trouwen en kinderen krijgen. Of ze zorgen ervoor dat ze iets doen wat maakt dat ze uit de groep gegooid worden en alsnog de vrijheid tegemoet gaan…..

En na die zaterdag volgde er nog twee werkdagen op maandag en dinsdag en vertrok ik samen met Sheila en Everson woensdag naar Blantyre. Een laatste maal langs al die afrikaanse huisjes, zwaaiende kinderen, geiten op de weg…. Waterputten waar vrouwen hun emmers aan het vullen waren, langs mannen die met hun fiets hout vervoerde, riviertjes waar kinderen gewassen werden en dat alles in een knal groene omgeving door al het water van het naderende regenseizoen. Onbeschrijfelijk mooi…

Ik had afscheid genomen van de nonnen die in mijn geheugen gegrafeerd staan, het ziekenhuis, de studenten, het koor dat altijd onder de boom aan het zingen was wanneer ik terug kwam na een harde dag werken. Ik had mijn tas weer gepakt en liet Muona achter mij…. Op naar het volgende avontuur en met een meer dan geweldige tijd in mijn rugzak.

Lieve iedereen, bedankt voor alles…. Ik heb vreselijk genoten!!! Op naar deel 2: Johannesburg, Krugerpark en Mozambique!

Dikke kus van mij!!!